Kayseri'de mesai başladı! Coğrafi işaretli ürün kurutuluyor
Kayseri'nin Kocasinan ilçesi Cırgalan Mahallesi'nde mesai başladı. Yıllardır ata tohumu ile üretilen Cırgalan biberi mahallenin dört bir yanında kurutuluyor.
Kayseri’de yüzyıllardır ata tohumu ile üretilen ve coğrafi işaret alan Cırgalan biberinde kurutma mesaisi başladı. Mahallenin dört bir yanında kurutulması için serme işlemi yapılırken, 10 kilogram kuru biberden 1 kilogram toz biber hasadı yapıldığı öğrenildi
Kocasinan ilçesi Cırgalan Mahallesi'nde yüzyıllardır ata tohumuyla üretilen coğrafi işaretli Cırgalan biberinde kurutma mesaisi başladı. Kendine has yapısı, acı tadı ve aroması ile kent mutfağında birçok ürüne lezzet katan ‘Cırgalan biberi’ geleneksel usullerle hasat edildikten sonra temizlenip parçalara ayrılıyor. Ardından da gün ışığında kuruması için evlerin balkonlarına, çatılarına ve mahallenin cadde ve sokaklarındaki boş alanlara seriliyor. Uzun değneklerle karıştırılarak kurutulmaya bırakılan ve daha sonra da değirmende çekilerek kırmızı toz biber haline gelen ata tohumlu coğrafi işaretli tescilli biber, sofraları süslüyor.
Mahallede, ‘Elek altı’ yöntemi ile elde edilen pul biber ise, kış aylarında Kayseri ve civarında sıklıkla tüketilen ‘arabaşı’ yemeğinin ise olmazsa olmazlarından biri oluyor. Bölgede çiftçilik yapan İbrahim Yavuncu, “Biberimiz, kan kırmızısı ve organik olması nedeniyle farklı aroması ile tercih ediliyor. Ülkemizin çoğu yerine bu biberi gönderiyoruz. Burada yaşayanların yüzde 80-90’ı bu biberden üretiyor. Bu sene üretim biraz düştü. Ata tohumu ile üretildiği için biberi satın alanlar çok memnun oluyor. 10 kilogram kuru biberden 1 kilogram toz biber hasadı yapıyoruz” dedi.
'Organik olduğundan dolayı mideye dokunmuyor'
Biber üretiminin zahmetli olduğuna dikkat çeken Yavuncu, “15 Mayıs’ta fideleri dikeriz. Eylül ayında ise kırıma başlarız. Kızardıktan sonra damlara getiririz. Damda çöpleriz. Acısını, tozunu ve toprağını eleriz. Kuruduktan sonra değirmene götürürüz. Organik usullerle biberin çekimini yaparız ve toz hale getiririz. Bu biber bize atadan kalma. Bu biberin kalınlığı yok. İnce ve nazik. Cırgalan biberini başka yerlere de dikiyorlar ama bizdeki aromayı tutturamıyorlar. Bu da bizim mahallemizin toprak yapısından dolayı. Yağlı bir yapısı var. Bu yüzden çok tercih ediliyor. Organik olduğundan dolayı mideye de dokunmuyor” diye konuştu.
‘Kayseri mutfağına lezzet katıyor’
Cırgalan biberinin hem toz hem de pul biber olarak Kayseri’de yemeklere lezzet kattığını belirten İbrahim Yavuncu, “Kayseri mutfağına lezzet katıyor. Diğer biberlerden 1 kaşık atıyorsa bizim biberden yarım kaşık atıyor. Diğer biberden yılda 2-3 kilogram kullanıyorsa, Cırgalan biberini yılda 1 kilogram kullanıyor. Biz buna biberin damarı yani ‘elek altı’ deriz. Kayseri’de arabaşı yemeği meşhur olduğu için biz kış aylarında arabaşı yemeğinde bu biberi sıklıkla kullanırız. Yine mantı da çok tüketilir. Havlalar soğuk olduğunda vücudu ısıtıyor. Hiç ilaç kullanmadan üretiyoruz. İlaç ve gübre kullansak bu aromayı tutturamayız. Ben, kendimi bildim bileli bu biberi üretiyoruz. Rahmetli dedem 100 yaşında vefat etti. Onun dedeleri de bu biberi üretiyordu. Yüzyıllardır bu gelenek sürüyor” ifadelerini kullandı.
‘Talep fazla’
Mahallede 3 kuşaktır değirmen işleten İlyas Yavuncu ise “Dededen babaya, ondan da bana kalan bir meslek oldu. Cırgalan biberinin en son aşamasında biz devreye giriyoruz. Biberlerini kurutan vatandaşların biberlerini burada makinalarda toz haline getiriyoruz. Bu sene talep biraz fazla. Üretim az ama mahalle halkı geçim kaynağı olduğu için bu biberi üretmeye devam ediyor. Değirmende biber çekimi eylül başında başlar. Ekim ayının sonunda bitiyor. İşçilik çok fazla olduğu ve belli dönemlerde üretimi yapıldığı için Cırgalan biberine talep fazla oluyor” diye konuştu.
Biber üreticisi Ahmet Muslu da "Yıllardır sürüp gelen bir gelenek çatılarda ve sokak aralarında kurutma yapılıyor. Birer birer el emekleri ile toplanır ve kurutulduktan sonra değirmene götürülür ve ardından da satışa sunulur” dedi
