Kara Cehennem zaferiyle adını tarihe yazdıran Kayserili Halil Paşa
AKP Kayseri Milletvekili Dr. Murat Cahid Cıngı, Kayseri'nin Osmanlı tarihindeki önemli isimlerinden Halil Paşayı hatırlattı.
AKP Kayseri Milletvekili Dr. Murat Cahid Cıngı sosyal medya hesabından, Kayseri’nin Osmanlı tarihindeki önemli isimlerinden Halil Paşayı hatırlatarak, şehrin devlet adamlığı geleneğine dikkat çekti. Cıngı, Halil Paşa’nın Tavlusunlu varlıklı bir aileden çıktığını, saray hizmetinde başladığı kariyerini Yeniçeri Ağalığı ve ardından Kapudanlığa taşıdığını vurguladı.
Milletvekili Cıngı yaptığı paylaşımda; "Tavlusunlu varlıklı bir ailenin oğlu olan Halil Paşa, saray hizmetinde başlayan kariyerini Yeniçeri Ağalığına taşıyan güçlü bir askerî disipline sahipti. Oradan Kapudan Paşalığa yükselerek Osmanlı donanmasının başına geçti ve Akdeniz’de özellikle Malta filosuna karşı kazandığı üstünlüklerle deniz gücünün yönünü değiştiren komutanlar arasına girdi.
Donanmanın toparlandığı ve güç kazandığı bu dönem, Halil Paşa’yı devletin en yüksek icra makamı için güvenilir bir isim hâline getirdi. Askerî başarılarının yanı sıra diplomatik dirayeti de yükselişinde etkili oldu, doğu cephesindeki gerilimlerin arttığı bir dönemde yürüttüğü faaliyetler, 1618’de İran’la yapılan Erdebil Antlaşması’nın sağlanmasında belirleyici rol oynadı.
Hem batı hem doğu sınırlarındaki tecrübesi, onu 17. yüzyıl Osmanlı siyasetinde merkezde ihtiyaç duyulan bir isim hâline getirince sadrazamlık makamına getirildi. Böylece Halil Paşa, donanma, ordu ve diplomasi alanlarında kazandığı tecrübeyi devlet yönetiminin merkezine taşımış oldu.
Sadaret görevinin ardından devlet içindeki ağırlığı devam etti. Yeniden Kapudanlık teklif edilmesi ve hatta tekrar sadrazamlığa davet edilmesi, dönemin kroniklerinde onun “itidal ve adalet sahibi bir devlet adamı” olarak anılmasında etkili oldu. Hem askerî hem diplomatik kabiliyeti, devlet için her krizde başvurulabilecek nadir yöneticilerden biri olarak görülmesini sağladı.
Halil Paşa’nın yükselişi, Kayseri’nin Osmanlı’ya idareci ve asker yetiştiren güçlü geleneğinin çarpıcı bir örneğidir. Tavlusun’dan çıkıp imparatorluk siyasetinde söz sahibi olması, Kayserililerin devlet yönetimindeki tarihsel ağırlığını somutlaştıran en sembol başarı hikâyelerinden biridir.
Osmanlı için önemi: Malta karşısındaki “Kara Cehennem / Kızıl Kalyon” zaferiyle deniz gücünü yükseltti, Erdebil Antlaşması’yla doğu sınırında barışı tesis etti. Deniz, kara ve diplomasi deneyimini bir arada taşıyan nadir sadrazamlardan biri olarak Osmanlı devlet aklında iz bıraktı." ifadelerine yer verdi.
