İstanbul'dan dahi talep var: Ağustos ve Eylül aylarında 4 ton kaynatıyor!
Develili araştırmacı yazar Nezir Ötegen, nesilden nesille devam eden bir gelenek olan bulgur yapımının püf noktalarını araştırıp derledi.
Develi'nin Şahmelik köyünde kışa hazırlıklardan olan buğday kaynatma geleneğiyle başladı. Tarladan gelen buğdaylar, kazanlarda kaynatılarak sofraların vazgeçilmezi bulgura dönüştürülüyor. Buğdaydan bulgura uzanan bu serüveni, nesillerdir devam eden adeta bir lezzet yolculuğu.
Develili araştırmacı yazar Nezir Ötegen'in derlediği bilgilere göre Şahmelik köyü çiftçilerinden Recep Çiftçi, hedik kaynatmanın inceliklerini anlattı. Protein oranı yüksek, iri ve sert taneli sulak buğday çeşidi kullanılıyor. Buğdaylar önce elenip ayıklandıktan sonra yıkanıyor ve kazanlara alınarak kaynatılıyor. Yaklaşık 2 saat süren haşlama işlemi boyunca sürekli karıştırılması gerekiyor. Çünkü buğdayın içerdiği B vitamini ve mineraller, haşlama suyuna geçiyor ve bu suyun taneler tarafından tamamen emilmesi sağlanıyor. Buğday taneleri çatlayıp içindeki lezzet dışına çıktığında "hedik" haline geliyor.
Hedik haline gelen haşlanmış buğdaylar süzülüp büyük kilim ve çarşaflar üzerine serilerek kurutuluyor. Kurutulan buğdaylar daha sonra değirmenlerde öğütülerek kabuklarından ayrılıyor ve bulgur, düğülcük, ince bulgur, köftelik bulgur gibi farklı çeşitlere dönüştürülüyor.
Recep Çiftçi, Şahmelik köyü buğdayının lezzetiyle ünlü olduğunu ve özellikle çevre illerden, hatta İstanbul'daki hemşerilerinden bile yoğun talep aldıklarını belirtiyor. Bu talebi karşılamak için her yıl yaklaşık 4 ton buğdayı bulgur ve yarma haline getirdiklerini belirtiyor. Çiftçi, Ağustos ayında başladığı bulgur kaynatma sezonunun Eylül ayı sonlarına kadar devam edeceğini belirtti.
Bulgurun faydaları ve lezzet çeşitleri
Bulgur sadece bir besin maddesi değil, aynı zamanda sayısız faydası olan bir sağlık deposu. Bulgurun faydaları ise saymakla bitmiyor:
- Sinir ve sindirim sistemlerini destekler.
- Kolesterolü dengeler.
- Kalp ve damar sağlığını korur.
- Kan şekerini dengeler ve bağırsak sağlığına iyi gelir.
- Zihinsel gelişimi destekler ve anemiyi önler.
- Kanseri, Alzheimer hastalığını önlemeye yardımcı olur.
- Cilt ve saç sağlığına faydalıdır.
- Kilo verme sürecini destekler ve kemikleri güçlendirir.
Geleneksel mutfağımızın vazgeçilmezi olan bulgur, onlarca farklı şekilde sofralara geliyor. Salçalı, patatesli, mercimekli, barbunya, biber, nohut gibi pek çok malzemeyle buluşturulan bulgur; pilav, çorba, köfte ve salata gibi birçok yemeğin ana malzemesi oluyor.
Buğdayı bulgur oluştur
Bulgur pilavını sofrada buluştur
Pilav’ı yoğurda karıştır,
Turşuyu’ pilavla barıştır,
Uzunca yolda yarıştır,
Midemiz bayram etsin
