Çarşı-pazar araştırması yapan Genç neden 'Geçim, geçim, geçim' dedi
Çarşı-Pazar araştırması yapan CHP Kayseri Milletvekili Aşkın Genç, temel sebze ve meyve fiyatlarında bir yılda sert artışlar yaşandığını belirterek, 'Nereye gitsek, kimle temasa geçsek, herkesin ortak derdi geçim, geçim, geçim.' dedi. Ayrıntılar Kayseri Olay haber bülteninde…
CHP Kayseri Milletvekili Aşkın Genç, 2024 ve 2025 temmuz aylarına ait meyve-sebze fiyatlarını karşılaştırarak yaptığı çalışmada, dar gelirli yurttaşların alım gücünü zorlayan çarpıcı sonuçlara ulaştı. Genç’in hazırladığı tabloya göre, 2024’te 130 TL olan kirazın kilogram fiyatı bu yıl 600 TL’ye çıktı. Vişne 70 TL’den 220 TL’ye, şeftali 45 TL’den 120 TL’ye, üzüm 40 TL’den 110 TL’ye yükseldi. Sebzelerde ise domates 30 TL’den 50 TL’ye, semizotu 20 TL’den 35 TL’ye, taze fasulye 30 TL’den 50 TL’ye ulaştı. Yaz sebzesi bamyanın fiyatı ise 150 TL’den 200 TL’ye yükseldi.
Araştırmasının sonucunu kamuoyu ile paylaşan CHP Genç, vatandaşın derdinin geçin olduğunu belirterek, “İktidar yetkilileri her ne kadar enflasyon düşüyor dese de, fiyatlar düşüyor dese de çarşıda, pazarda, markette biz bu düşüşü görmüyoruz. Nereye gitsek, kimle temasa geçsek, herkesin ortak derdi geçim, geçim, geçim. Asgari ücretin 22 bin lira olduğu bir yerde, emeklinin 16 bin 800 lira maaş aldığı bir yerde, geçen yılla bu yıl arasındaki fiyatları mukayese ettiğiniz zaman korkunç fiyat artışları var. Kiraz geçen yıl 130 lira idi bu yıl 600 TL’ye çıkmış. Vişne 70 TL’den 220 TL’ye çıkmış. Domates 30 liradan 50 TL'ye çıkmış. Artışlar yüzde 360, %200, %100 civarında fiyatlarda artış var. Bu şartlarda insanlar bırakın kırmızı eti, beyaz ete de ulaşamıyorlar. Tavuk, balık bunları da geçtik artık sebze ve meyveye bile ulaşmakta zorluk çekiyorlar.”
Tek nedeni enflasyon değil
Fiyatların artışının tek nedeninin enflasyon olmadığını belirten Genç, iktidara seslenerek, “Ama bunun tek nedeni enflasyon değil. Uygulanan yanlış tarım politikaları, uygulanan yanlış maliye politikaları hızla buna bir çözüm getirmesi lazım iktidarın. Vatandaşın derdine çözüm bulması lazım. Eğer çözüm de bulamayacaklarsa vatandaş ilk sandıkta gereken cevabı onlara verecektir. AKP gidecektir, Cumhuriyet Halk Partisi gelecektir.” diye konuştu.
Gıda fiyatları, maaş zamlarının önüne geçti
Genç, bu artışların özellikle sabit gelirli kesimler açısından ciddi bir geçim krizine dönüştüğünü vurgulayarak şu değerlendirmeyi yaptı:
“Net asgari ücret 22 bin 104 TL, en düşük emekli maaşı ise 16 bin 881 TL. Ancak kirazın yüzde 361, vişnenin yüzde 214, şeftalinin yüzde 166 oranında zamlandığı bir tabloda, maaş artışlarının halkın alım gücünü koruması mümkün değil. Maaşlar yıllık bazda yüzde 30–35 bandında artarken, temel gıdaların fiyatı 2–3 katına çıktı. Halkın sofrası, enflasyonun ve ihmalkârlığın doğrudan hedefi hâline gelmiş durumda.”
Bu artışlar piyasa dengesi değil, yapısal çöküştür
Aşkın Genç, fiyat artışlarının sadece piyasadaki dalgalanmalardan değil, hükümetin uyguladığı politik tercihlerden kaynaklandığını ifade etti:
“Bu artışlar ne doğaldır ne de geçici. Türkiye’de uzun süredir üretim planlaması yapılmıyor. Tarım destekleri yetersiz, girdi maliyetleri kontrolsüz. Mazottan gübreye, sulamadan işçiliğe kadar her kalemde ciddi maliyet baskısı var. Bu şartlarda çiftçi üretimden çekiliyor, tarla boş kalıyor. Sonuç ise rafta 600 TL’lik kiraz, 200 TL’lik bamya. Üstelik sadece maliyet değil, iklim koşullarına karşı da üretici yalnız bırakılıyor. Nisan ayında yaşanan zirai don, özellikle kiraz, elma ve kayısı üretimini olumsuz etkiledi. Ancak devletin bu afete karşı etkin bir destek mekanizması devreye sokulmadı. Üretici zarar etti, tüketici yüksek fiyata mahkûm edildi.”
TÜİK başka, pazar başka konuşuyor
Genç, resmi enflasyon verileriyle pazar ve hal fiyatları arasındaki farkın artık kamuoyunu ikna edemediğini ifade ederek şöyle devam etti:
“TÜİK’in açıkladığı gıda enflasyonu oranı ile yurttaşın markette ve pazarda karşılaştığı etiketler arasında makas açılmış durumda. Kiraz bir yılda yüzde 361 zamlanmışsa bu ülkede enflasyonun düşmediği ortadadır. İktidarın ‘kontrol altına aldık’ dediği ekonomi, vatandaşa kontrolsüz bir hayat pahalılığı olarak yansıyor.”
Bu tablo kader değil, iktidarın siyasi tercihidir
Aşkın Genç, tabloya ilişkin şunları kaydetti:
“Fiyat artışları sadece ekonomik bir sonuç değil, siyasi bir tercihin ürünüdür. Tarımı yok sayan, üreticiyi desteklemeyen, ithalatla günü kurtaran, denetimsizlikle fırsatçılığı cesaretlendiren bu sistem sürdürülemez. Mutfak yangını artık sosyal bir çöküşe dönüşmek üzere.”
Aşkın Genç’in araştırmasından öne çıkan yıllık fiyat değişimleri:
